header-int

KOPERASAUN ENTRE GOVERNU TIMOR-LESTE HO UNIAUN EUROPEIA IHA PROGRAMA APOIU PROSESU IMPLEMENTASAUN DE

Jumat, 30 Jun 2023, 14:58:33 OTL - 239 View
Share

KOPERASAUN ENTRE GOVERNU TIMOR-LESTE HO UNIAUN EUROPEIA IHA PROGRAMA APOIU PROSESU IMPLEMENTASAUN DESENTRALIZASAUN IHA TIMOR-LESTE

 

Author: Filomena Das Neves Andrade Klau (Estudante Finalista Departamentu Relasaun Internasionál); Co-Author: João Francisco Maia, Lic.CSH.,MDS (Xefe Departamentu Relasaun Internasionál)

Email: jfmaia89.nus@gmail.com

Faculdade Ciencia Sociais e Humana (CSH)Universidade da Paz (UNPAZ)

2020

Rua: Osindo I, Manleuana – Dili, Timor-Leste

 

Abstratu

Objetivu husi peskija ida ne?e atu explora kona-ba: Koperasaun Entre Governu Timor-Leste ho Uniaun Europeia iha programa apoiu prosesu implementasaun desentralizasaun iha Timor-Leste. Hafoin restaurasaun independencia Timor-Leste, prosesu dezenvolvemntu lao neneik no tarde tanba desijaun hotu-hotu sentraliza iha governu sentral. Tanba prosesu hotu-hotu foti desijaun nian dependente ba governu sentral nune?e nia implementasaun tarde liu no atendementu servisu administrasaun públika dook husi povu.

Métodu peskija ne?ebé utiliza mak Métudu Kualitativu Deskritivu. Iha prosesu rekolla dadu peskijador uja tekniku observasasun, intervista no dokumentasau, instrumentu peskija mak peskijador rasik no tekniku analiza dadu bazeia ba interactive model ne?ebé kompostu husi komponenete: data collection, data reduction, data display, no conclusion.

Rezultadu peskiza hatudu katak kooperasaun ne?ebé halao entre governu Timor-Leste ho Uniaun Europeia ne?e nia progresu mak konsegue apoiu fundus hodi fasilita ba implementasaun programa lubuk ida inklui prosesu implementasaun dekonsentrasaun no desentralizasaun iha Timor-Leste. Montante orsamentu ne?ebé UE apoiu ba Timor-Leste iha asuntu desentralizasaun nian ne?e mak USD $ 16.5 Million. Ezekusaun ba orsamentu ne?e hahú implementa maibé la efetivu tanba situasaun COVID ne?ebé mak akontese no inklui mos instabilidade politika ne?ebé halo OJE 2020 sumba, nune?e implika ba implementasaun programa. Tanba dezafiu hirak ne?e mak implementasaun ba programa ne?e sei foka liu ba formasaun no rekrutamentu hodi prepara-an ba prosesu implementasaun iha futuru. Nune?e konklui katak koperasaun ne?e importante tebes hodi bele responde ba nesesidade ba politika governu Timor-Leste nian kona-ba implementasaun dekonsentrasaun no desentralizasaun iha Timor-Leste hodi garante no promove dezenvolviment sustentavel no lori atendementu administrasaun públiku hakbesik ba povu.

Liafuan Xave: Kooperasaun, Implementasaun, no Desentralizasaun.

Atu Hetan Detalho Ida Ba Jurnal Bele Klik Iha Ne'e:

Unidha Universidade da Paz nudar instituisaun Superior edukativus nebe realiza apredizazen, pesquizas, no sai servidor/pengabdian ba sidadaun sira hodi fiar metin ba direitu fundamental ema nian, tuir normas Universal sira no konstituisaun RDTL
© 2024 Universitas da Paz Follow Universitas da Paz : Facebook Twitter Linked Youtube